4. Allahabad Stone Pillar Inscr. of Samudragupta (Fl. No. 1; Bh. No.1538)
Buhler, Die indischen Inscriften und das Alter der indischen
Kunstpoesie, pp. 39 ff. and 88 ff.; K.P. Javaswal, JBORS. Vol. XVIII (1932), pp.
207-11; V. Lakshminarayan, JAHRS. Vol. XIII (1941-42), pp. 141-44; D. C. Sircar,
SI. Bk. III, No.2, pp. 254-60 and Pls.; S. V. Sohoni, ABORI. Vol. XXXIX (1958),
pp. 34-46; B. Upadhyaya, SAII. pt. II, pp. 47-49 and Pl.; IE.AR. 1952-53, p. 71,
No. 437, App. B; R. B. Pandey, HLI. (1962), pp. 72-76. Regarded as posthumous.
1. ...... kulyaiõ(?)....................svai ................àtasa...........................................
2. [yasya?]......................................... (||*)[1*]
3. . muì (?)va...............................................................................................
4. [sphu]radvaì (?).................køaõ sphuòoddha[ì]sita ..............pravitata.......(||*)[2*]
5. yasya pra[jãànu]øaêg-ochita-sukha-manasaõ ùàstra-ta[ttv]-àrttha-bharttuõ ß ß
stabdh-o ÿ ß ß ÿ ni ÿ ÿ ÿ ÿ ß n-occhð ß ß ÿ ß ß (|*)
6. [sa*]tkàvya-ùrè-virodhàn-budha-guíita-guí-àjã-àhatàn=eva kðtvà [vi]dval-loke(¸*)vi-[nà][ùi*]sphuòa-bahu-kavità-kèrtti-ràjyaì
bhunakti (||*)[3]
7. [À*]ryyo hèty=upaguhya bhàva-piùunair-utkarííitai romabhiõ
sabhyeøócchvasiteøu tulya-kulaja-mlàn-ànan-odvèkøi[ta]õ (|*)
8. [sne]ha-vyàluëitena bàøpa-guruíà tattv-ekøiíà cakøuøà yaõ pitràbhihito ni[rèkøya]
nikhi[làì*] [pàhyeva*][murvè]miti (||*)[4*]
9. [dð*]øòvà karmàíy-anekàny-amanuja-sadðùàny-a[dbhu]t-odbhinna-harøà bh[à*]vair-àsvàdaya[ntaõ*]ÿ
ÿ ß ÿ ÿ ß ß ß ß ß ß ÿ [ke*]cit(|*)
10. vèry-ottaptàù-ca kecich-chharaíam=upagatà yasya vðtte(¸*)praíàme(¸*)py=a[rtti?]-[grasteøu*]
ß ß ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ ß ß ÿ ß ß ÿ ß ß (||*)[5*]
11. saìgràmeøu sva-bhuja-vijità nityam=ucch-àpakàràõ ùvaõ-ùvaõ màna-pra ÿ ÿ ÿ ÿ
ß ß ÿ ß ß ÿ ß ß(|*)
12. toø-ottuêgaiõ sphuòa-bahu-rasa-sneha-phullair-mmanobhiõ paùcàttàpaì va ÿ ÿ ÿ
ÿ ß ß ÿ ma[?]sy[à]d=vasanta[m?](||*)[6*]
13. udvel-odita-bàhu-vèryya-rabhasàd=ekena yena køaíàd-unmóly-àcyuta-nàgasena-ga-
ÿ ß ß ß ÿ ß ß ÿ ß (|*)
14. daíäair=gràhayat=aivaKota-kula-jaì puøp-àhvaye krèäatà sóryye(?)nitya(?) ÿ ß
ß taòa ÿ ß ß ß ÿ ß ß ß ß (||*)[7*]
15. Dharmma-pràcèra-bandhaõ ùaùi-kara-ùuchayaõ kèrttayaõ sa pratànàvaiduøya
tattva-bhedè praùama ÿ ÿ ÿ uku ß pa ÿ mu(su?)ß ÿ tàrttham(?)(|*)
16. [addheyayaõ] sókta-màrggaõ kavi-mati-vibhav-otsàraíam ch=àpi kàvyaì ko nu
syàd-yo ¸*sya na syàd-guía-màti-[vi]duøàì dhyàna-pàtraì-ya ekaõ (||*)[8*]
17. tasya vividha-samara ùat-àvataraía-dakøasya
sva-bhuja-bala-paràkkram-aikabandhoõ paràkkram-àêkasya
paraùu-ùara-ùaêku-ùakti-pràs-asi-tomara
18. bhindipàla-n[à]ràca-vaitàstik-àdy-aneka-prahàraía-viróäh-àkula-vraía-ùat-àêka-ùobhà-samuday-opacita-kàntatara-varømaíaõ
19. kausalaka-mahendra-màh[à*]kàntàraka-vyàghraràja-kauràlaka-maíòaràja-paiøòapuraka-mahendragiri-kauòòóraka-svàmidatt-airaíäapallaka-damana-kaãceyaka-viøíugop-àvamuktaka-
20.
nèlaràja-vaiêgeyaka-hastivarmma-pàlakkak-ograsena-daivaràøòraka-kubera-kausthalapuraka-danaãjaya-prabhðti-sarvva-dakøiíàpatha-ràja-grahaía-mokø-ànugraha-janita-pratàp-onmiùra-màhàbhàgyasya
21.
rudradeva-matila-nàgadatta-candravarmma-ganapatinàga-nàgasenàcyuta-nandi-balavarmm-àdy-anek-àryyàvartta-ràja-prasabh-oddharaí-odvðtta-prabhàva-mahataõ
paricàrakè kðta-sarvv-àòavika-ràjasya
22.
samataòa-äavàka-kàmarópa-nepàla-kartðpur-àdi-pratyanta-nðpatibhir-mmàlav-àrju-nàyana-yaudheya-
màdrak-àbhèra-pràrjóna-sanakànèka-kàka-kharaparik-àdibhiù=ca
sarvva-kara-dàn-àjãà-karaía-praíàmà-gamana
23. paritoøita-pracaíäa-ùàsanasya
aneka-bhraøòa-ràjyotsanna-ràjavaìùa-pratiøòhàpan-odbhóta-nikhila-bhu[va]na-[vicaraía-ùà]nta-yaùasaõ
daivaputra-øàhi-øàhànuøàhi-ùaka-muruíäaih saimhaëakàdibhiùca
24.
sarvva-dvèpa-vàsibhir-àtmanivedana-kanyopàyanadàna-garutmad-aêka-svaviøaya-bhukti-ùàsana-[y]àcan-àdy-upàya-sevà-kðta-bàhu-vèryya-prasara-dharaíi-bandhasya
prithivyàm=a-pratirathasya
25.
sucarita-ùat-àlaêkðt-àneka-guía-gaí-otsiktibhiù-caraía-taëa-pramðøò-ànya-narapati-kèrtteõ
sàddhv-asàdh-ódaya-pralaya-hetu-puruøasy=à-cintyasya
bhaktyavanati-màtra-gràhya-mðdu-hðdayasy=ànukampàvato=(ò*)neka-go-ùata-sahasra-pradàyina[õ]
26. [kðpa]ía-dèn-ànàth-àtura-jan-oddharaía-santradèkø-àbhyupagata-manasaõ
samiddhasya vigrahavato lok-ànugrahasya dhanada-varuí-endr-àntaka-samasya
sva-bhuja-bala-vijit-àneka-narapati-vibhava-pratyarppaíà-nitya-vyàpðt-àyukta-puruøasya
27.
niùita-vidagdha-mati-gàndharvva-laëitair-vrèäita-tridaùapatiguru-tumburu-nàrad-àder-vvidvaj-jan-opajèvy-àneka-kàvya-kkriyàbhiõ
pratiøòhita-kaviràja-ùabdasya sucira-stotavy-ànek-àdbhut-odàra--caritasya
28. loka-samaya-kkriy-ànuvidhàna-màtra-mànuøasya loka-dhàmno devasya
mahàràja-ùrè-gupta-prapautrasya mahàràja-ùrè-ghaòotkaca-pautrasya
mahàràjàdhiràja-ùrè-candragupta-putrasya
29. licchavi-dauhitrasya mahàdevyàì kumàradevyàì-utpannasya
mahàràjàdhiràja-ùrè-samudraguptasya
sarvva-pðthivè-vijaya-janit-odaya-vyàpta-nikhil-àvanitalàì kirttèm= itas=tridaùapati
30. bhavana-gaman-àvàpta-laëita-sukha-vicaraíàm-àcakøàía iva bhuvo-bàhur-ayam=
ucchritaõ stambhaõ (|*) yasya pradàna-bhujavikkrama-praùama-ùàstravàky-odayair=
uparyyupari-saãcay-occhritamanekamàrggaì yaùaõ(|*)
31. punàti bhuvana-trayaì paùupater=jjaò-àntar-guhà- nirodha-parimokøa-ùèghram=iva
pàíäu gàêgaì [payaõ*](||*)/1* etac=cha kàvyam-eøàm-eva bhaòòàrakapàdànàì dàsasya
samèpa-parisarppaí-ànugrah-onmèlita-mateõ
32. khàdya(kó*)òapàkikasya mahàdaíäanàyaka-dhruvabhóti-putrasya
sàndhivigrahika-kumàràmàtya-ma[hàdaíäanàya*]ka-hariøeíasya
sarvva-bhóta-hita-sukhàyàstu |
33. anuøòhitaì ca paramabhaòòàraka-pàd-ànudhyàtena
mahàdaíäanàyaka-tilabhaòòakena |
______________________________________________________________________
Commentaries and variants.
(From CII III, (Bh.), SI, 262-268. Fleet, CII, III, pp. 6ff.; Bhandarkar`s List
No. 1538).
L.1 first 4 lines, containing two verses are almost wholly destroyed. Fleet: [yaõ]
before kulyaiõ.
L.3 Fleet - pu(?)ìv instead muì.
L.4 Fleet - sphà(?)ra-dva(?). L.7 CII.III (Bh) - [e*][heva] instead [À*]ryyo.
L.9 CII.III (Bh) - [ko] instead [ke].
L.13 ga may be supposed to be the first akshara of the name gaíapati (cf. line
21 below). The lacuna then may be conjecturally filled up by gaíapatyàdinnðpàn
saêgare (SI).
L.24 read pðthivyà- (SI).
L.25 Properly sàdhvasàdhó- instead sàddhv-asàdh- (SI).
L.26 Read mantra (SI) or sattra. But uddharaía-mantra is better.(CII,III,Bh.).
Fleet: dèkøàdyupa- instead dèkø-àbhyupagata-.
L.29 read -utpanna- (SI).