No. 139. Saìvat 157 (Gn-159), Deupàòana, Paùupatinath Stele of Jayadeva II.

A slab of stone, about 109 cm wide and 98 cm long, standing near the western gate inside the temple precincts of Paùupati. The top of the stone is decorated with fully blown lotus with 8 petals. Date: Saìvat 159 as read by Gnoli but seems to be 157 as read by DV. Gnoli says: 'The inscription consists of 34 stanzas. The metres used are: stanzas 1, 3, 5, 19, 20, 23, 30, 32, ùràgdharà; stanzas 2, 4, 6, 7, 12, 15, 17, 21, 25, 27, 33, 34, ùàrdólavikridèta; stanzas 8, 11, 16, vasantatilakà; stanzas 9, 24, 31, upajàti of indravajrà and upendravajrà; stanzas 10, 18 anustupa.'
Vatsadevè, mother of King Jayadeva (II), for the welfare of her deceased husband. The epigraph further records offering of a silver lotus over Hara's liêga (i.e., Paùupati) and several others (poetical composition by King Jayadeva II himself and Budhakèrtti).
BhI 15; Gn LXXXI; DV 148; HJ 155; R. 142;

TEXT.

1. Oì tryakøas-trayyavyayàtmà trisamayasadðøat-tripratètas trilokètràtà tretàdihetus-triguíamayatayà tryàdibhir-vvarííito¸laì | trisroto-dhautamórddhà tripura-jid-ajito nirvvibandhatrivarggo yasyottuêga-
2. s-triùólas tridaùapatinutaõ stàdaritroòano naõ ||(1||) ràjadràvaíamórdhapaêktiùikharavyàsaktacóäàmaíiùreíèsaêgatiniùcalàtmaka4- tayà laêkàmpunànàõ purèì | ß ß dbandhya-paràkramà ÿ ÿ
3. ÿ ß ß ß ÿ ß saêgatàõ ùrè-bàíàsura-ùekharàõ paùupateõ pàdàíavaõ pàntu vaõ || (2 ||) sóryàd brahmaprapautràn-manur-atha bhagavàã-janma lebhe tato bhód-ikøvàkuù-cakravarttè nðpatir-api tataõ ùrè-vikukøir-babhóva |
4. jàtas-tasmàt kakutsthaõ pðthur-iti vidito bhómipaõ sàrvvabhaumo bhóto¸smàd-viøvagaùvaõ prabalanija-balavyàpta-viùv-àntaràlaõ ||(3||) ràj-àøòottara-viêøati-køitibhujas-tasmàd-vyatètya kramàt sambhótas-sagaraõ patiõ ÿ
5. ÿ ÿ ß ß sàgaràyàõ køiteõ | jàto smàd-asamaãjaso narapatis-tasmàd abhód-aêùumàn sa ùrèmantam-ajèjanan-naravaro bhópan-dilèpàhvayaì ||(4||) bheje janma tato bhagèratha iti khyàto nðpo tràntare bhópàlàn-pravila[êghya]
6. ß ÿ ÿ raghur-jàto raghor-apy-ajaõ | ùrèmattuêgarathas-tato daùarathaõ putraiù-ca pautrais-samaì ràjã-oøòàv-aparàn vihàya parataõ ùrèmàn-abhól-licchaviõ ||(5||) asty-eva køitimaíäal-aikatilako lokapratèto mahàn-àditya
7. prabhavaõ prabhàvamahatàm mànyaõ suràíàm-api | svacchaì licchavinàma bibhrad-aparaì vaìùaõ pravðtt-odayaõ ùrèmac-candrakalàkalàpadhavalo gaêgà-pravàhopamaõ ||(6||) tasmàl-licchavitaõ pareía nðpatèn hitvà pa-
8. ràn-dvàdaùa-ùrèmàn-puøpaùarà-kðtiõ køitipatir-jjàtaõ supuøpas-tataõ | sàrdhaì bhópatibhis-tribhiõ køitibhðtàì tyaktv-àntare viêùatiì khyàtaõ ùrè-jayadevanàma-nðpatiõ pràdurbbabhóvàparaõ ||(7||) ekàdaùa-køiti-
9. patèn-aparaã-ca bhópaì hitv-àntare vijayino jayadeva-nàmnaõ | ùrèmàn-babhóva vrøadeva iti pratèto ràj-ottamaõ sugataùàsana-pakøapàtè ||(8||) abhóttataõ ùaêkaradeva-nàmà ùrè-dharmmadevo ¸py-udapàdi tasmàt |
10. ùrèmànadevo nðpatis-tato bhót-tato mahèdeva iti prasiddhaõ ||(9||) vasanta iva lokasya kàntaõ ùànt-àri-vigrahaõ | àsèd-vasantadevo ¸smàd-dàntasàmanta-vanditaõ || (10 ||) asyàntare ¸py-udayadeva iti køitèùàj-jàtas-trayo-
11. daùa itaù-ca narendradevaõ | mànonnato nata-samasta-narendra-mauli-màlà-rajo-nikara-pàêùulapàda-pèòhaõ ||(11 ||) dàtà saddraviíasya bhórivibhavo jetà dviøatsaìhateõ karttà bàndhavatoøaíasya
12. vidhivat-pàtà prajàn-àmalaì harttà | saìùrita-sàdhuvargga-vipadàì satyasya vaktà tato jàtaõ ùrè-ùivadeva ity-abhimato lokasya bharttà bhuvaõ || (12 ||) devè bàhubalàähya-maukharikulà-ùrè-varmma-
13. cóäàmaíi-khyàti-hrepita-vairi-bhópati-gaía-ùrè-bhogavarmm-odbhavà | dauhitrè magadhàdhipasya mahataõ-ùry-àdityasenasya-yà-vyóähà-ùrèr-iva tena sà køitibhujà ùrè-vatsadevy-àdaràt ||(13 ||)
14. tasmàd bhómibhujo ¸py-ajàyata jitàràter-ajayyaõ parair-àjà ùrè-jayadeva ity-avagataõ ùrè-vatsadevy-àtmajaõ | tyàgè mànadhano viùàlanayanaõ saujanyaratnàkaro vidvàn-sat-kavir-àùrayo
15. guíavatàì pèn-oru-vakøaõ-sthalaõ ||(14 ||) màdyad-danti-samóha-danta-musala-køuííàri-bhóbhðc-chiro-gauä-oäràdi-kaliêga-koùala-pati-ùrè-harøadev-àtmajà | devè ràjyamatè kulocitaguíair-yuktà prabhótà
16. kulairy-en-oähà bhagadatta-ràjakula-jà lakømèr-iva kømàbhujà ||(15 ||) aêgaùriyà parigato jita-kàma-rópaõ kàãcè-guíàähya-vanitàbhir-upàsyamànaõ | kurvvan-suràøòra-paripàlana-kàryacintàì yaõ sàrvva-
17. bhauma-caritaì prakaòè-karoti || (16 ||) ràjyaì pràjya-sukh-orjjita-dvija-jana-pratyarppit-àjyàhuti-jyotir-jjàta-ùikh-àvijðmbhaía-jità-ùeøa-praj-àpad-rujaì | bibhrat-kaíòaka-varjjitan-nija-bhuj-àvaøòambha-visphórjjitaì
18. ùóratvàt-paracakrakàma iti yo nàmnà pareíànvitaõ ||(17 ||) sa ùrèmàã-jayadevàkhyo viùuddha-bðhad-anvayaõ | labdha-pratàpaõ sampràpta-bahu-puíya-samanvayaõ || (18 ||) mórttèr-aøòàbhir-aøòau mahayitum-atulaiõ
19. svair-ddalair-aøòamórtteõ pàtàlàd-utthitaì kiì kamalam-abhinavaì padmanàbhasya nàbheõ | devasy-àsy-àsanày-opagatam-iha caturvvaktra-sàdðùyamohàd vistèrííaì viøòaraì kiì pravikasita-sit-àmbhojamam-bhoja-
20. yoneõ ||(19 ||) kèrííà kim-bhótir-eøà sapadi paùupater-nðtyato ¸tra prakàmaì maulèndoõ kim-mayókhàõ ùaradam-abhinavàì pràpya ùobhàm-upetàõ | bhaktyà kailàsa-ùailàd-dhima-nicaya-rucaõ sànavaõ kiì
21. sametà dugdhàbdher-àgataõ kiì galagarasahaja-prèti-pèyóøa-ràùiõ ||(20||) ràjãaõ || devaì vanditum-udyato dyutimato vidyotamànadyutiõ kiì jyotsnàdhavalà phaíàvalir-iyaì ùeøasya-sandðùyate |
22. antardóra-rasàtal-àùrita-gater-ddevaprabhàva-ùriyà kiì køèrasnapanaì vidhàtum-uditàõ køèràrííavasy-ormmayaõ ||(21 ||) viøíoõ pàtàla-móle phaíipati-ùayan-àkrànti-lèlà-sukha-sthàd-àjãàì pràpy-otpa-
23. tantyàs-tripura-vijayino bhaktito ¸bhyarccanàya | lakømyàõ saìlakøyate pràk-karatala-kalit-otphulla-lèl-àsarojaì kiì vet-ètthaì vitarkkàs-padam-atiruciraì mugdha-siddh-àêganànàì ||(22 ||) nàlè nàlèkam-etan-na khalu samudito ràjato
24. ràjato haì padmà-padmàsan-àbje katham-anuharato mànavà mà navàbhe | pðthvyàì pðthvyàn-na màdðg-bhavati hðtajagan-mànase mànase và bhàsvàn bhàsvàn viùeøaì janayati nahi me vàsaro và saro và ||(23||) it-èva
25. càmèkara-keùaràlè-sindóra-raktadyutidantapaêktyà | ràjèvaràjèm-prati jèvaloke saundaryyadarppàd-iva saprahàsaì ||(24||) eøà bhàti kulàcalaiõ parivðtà pràleya-saìsarggibhir-vvedè-meru-ùileva kàãcanamayè deva-
26. sya viùràmabhóõ | ùubhraiõ prànta-vikàsi-paêkaja-dalair-ity-àkalayya svayaì raupyaì padmam-acèkarat-paùupateõ pójàrtham-atyujjvalaì ||(25||) ràjãaõ || yaì stauti prakaòa-prabhàva-mahimà brahmà caturbhir-mmukhair-yaã-ca ùlàgha-
27. yati praíamya caraíe øaäbhir-mukhaiõ øaí-mukhaõ | yan-tuøòàva daùànano ¸pi daùàbhir-vvaktraiõ sphuratkandharaõ sevàì yasya karoti vàsukir-alaì jihvàsahasraiõ stuvan || (26||) khyàtyà yaõ parameùvaro ¸pi vahate vàso
28. diùammaíäalaì vyàpè sókømataraù-ca ùaêkara-tayà jãàto ¸pi saìhàrakaõ | eko ¸py-aøòa-tanuõ suràsura-gurur-vvètatrapo ¸nðtyati sthàíuõ pójyatamo viràjati guíair-evaì viruddhair-api || (27||) ràjãaõ || tasyedaì pramath-à-
29. dhipasya vipulaì brahmàbja-tulyaì ùubhaì ràjad-ràjata-paêkajaì pravitata-prànta-prakèrííair-ddalaiõ | pójàrtham-pravidh-àpya tat-paùupater-yat-pràpi puíyam-mayà bhaktyà tat-pratipàdya màtari punaõ saìpràpnuyàì nirvðtiì ||(28 ||)
30. ràjãaõ || kiì ùambhor-upari sthitaì sasalilaì mandàkinè-paêkajaì svargg-odbhinna-navàìbuj-ekøaía-dhiyà sampràptam-ambhoruhaì | devànàì kim-iyaì ùubhà sukðtinàì ramyà vimànàvalè padmaì kiì karuíàkarasya karato
31. lokeùvarasy-àgataì || (29||) ràjãaõ || srotaõ svarggàpagàyàõ kim-idam-avataral-lolakal-lola-ramyaì kim brahm-otpatti-padmaì tala-kamala-vara-prekøaíày-opayàtaì | sampràptaã-candramauler-amalanija-ùiraù-candrabimbaì kim-atrety-evaì
32. yad-vèkøya ùaêkàì vahati bhuvi jano vismay-otphulla-netraõ || (30 ||) ùrè-vatsadevyà nðpater-jananyà samaì samantàt-parivàra-padmaiõ | raupyaì harasy-opari puíäarèkaì tadàdaraiõ kàritam-atyudàraì ||(31 ||) puíyaì putreía dattaì ùaùi-kara-vimalaì
33. kàrayitvàbjamukhyaì pràptaì ùubhraì ùubhaãca svayam-api rajataiõ padmapójàì vidhàya | sarvvaì ùrèvatsadevè nijakuladhavalàã-cittavðttiì dadhànà pràdàt-kalyàíahetoù-ciram-avanibhuje svàmine svarggatàya ||(32||) kah-kuryà-
34. t-kulajaõ pumàn-nija-guía-ùlàghàm-iti hrècchayà ràjãà satkavinàpi no viracitaì kàvyaì svavaêù-àùrayaì | ùlokàn-paãca vihàya sàdhu racitàn-pràjãena ràjãà svayaì sneh-àdbhóbhuji buddhakèrttir-akarot-pórvàm-apórvàm-imàì||(33||) yogakøemavidhàna-bandhura-
35. bhujas-saìvarddhayan bàndhavàn snihyat-putra-kalatra-bhðtya-sahito labdha-pratàpo nðpaõ | dèrgh-àyur-nnitaràn-niràmaya-vapur-nnitya-pramodànvitaõ pðthvèm pàlayatu prakàma-vibhava-sphèt-ànurakta-prajàì || (34||) saìvat 157 kàrttika-ùukla-navamyàm

--------------------------------------------------------------------------------

NOTES
L. 1. Gn. read: trisamayasadðøas tri-.
L. 2. Read: tridaùapatinutas-tàd-aritroòano (DNL). Gnoli: In his opinion, Yogè Naraharinàtha's reading (S.S., I, No. 1, p. 1), tryambakas tràyatàì vaõ, cannot be upheld. Bh.I. reads -nutaõ - - - tàpano bhót (Gn). He read: tridaùapatinutas try . ÿ ß troòano naõ. DV read: calàkatmatayà (?). R. has stri-daritroòano.
L. 4. Yogè Naraharinàtha reads jàta(s tasmàt kakutsthas tribhuvana)vidito. Bh.I. has jàta - - - - - - - vidito (Gn).
L. 5. The metre would require a long syllable for -iti (Gn). Gn. read: bhópàlà ÿ ÿ ß ÿ.
L. 6. Yogè Naraharinàtha has bhópàlà(c ca dilèpato raghur abhój jàto) raghor apy ajaõ | Bh.I. gives, bhópàlà - - - - - - - - - [jàto], etc. (Gn). Gn. read: mahà ß ß ß.
L. 7. Gn. read: 7. ÿ ÿ ß prabhàvamahatàm; aparo;
L. 8. Gn. read: 8. ß ß ÿ raì. Bh.I. reads sàkaì (instead sàrdhaì) (Gn).
L. 9. Gnoli read: 9. patèã ca paraã. Bh.I. has ekàdaùa køiti (9) - - - - - - - - - [tya]ktvàntare (Gn).
L. 11. Gn: My reading of this pada is corroborated by Yogè Naraharinàtha. Bh.I. reads jàtàs and [tata]ù for jàtas and itaù. Cf. Fleet, Corpus Inscriptionum Indicarum, III, p. 186 (Gn). Gn. read: pàìùu.
L. 12. Bh.I.: yamavat; Gn. read: 12. ÿ ÿ vat. Gnoli insert this punktuation mark (|) before harttà. Gn. read: vàhuvalàähya.
L. 14. Read : paraiõ (DNL). Bh.I. has ràja- (Gn). Bh.I.: vidvà[n sakta]cira-; Gn. read: vidvàn ß ÿ ciràùrayo.
L. 18. Gn. read: vðhad; vahu-; samuccayaõ.
L. 22. For -ùriyàõ; Bh.I.: ùriyà[õ] (Gn).
L. 23. Bh.I.: nàlè nàlikam; samuditaì (Gn).
L. 24. Bh.I.: padmà padmàsanàbje (Gn).
L. 25. Gn. read: 25. càmèkarakesaràlè.
L. 28. Bh.I.: khyàto (Gn).
L. 29. Gn. read: pravitataì prànta; saìpràpnuyàn.
L. 30. Read: vimànavalè (DNL).
L. 31. DV read: vimbaì.
L. 32. Gn. read: apy-udàraì.
L. 33. The syllable kaõ is omitted by Bh.I. (Gn).
L. 34. Bh.I. reads -ùlàghàmanir hr- (Gn). Gn. read: vuddhakèrttir; vandhura.
L. 35. Gn. read: vàndhavàn. Bh.I. reads 100 50 3; Gnoli read: saìvat 100 50 9.